آموزش عالی در ترکیه و آزمون های ورودی دانشگاه

1.  ساختار موسسات آموزش عالی در ترکیه

آموزش عالی ترکیه شامل تمام مؤسسات آموزش بعد از دوره دبیرستان می باشد كه حداقل دو سال آموزش عالی ارائه داده و دانش آموزان را برای مقاطع تحصیلی فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس و دكتری تحت آموزش قرار می دهند. دانش‌آموزان در ترکيه پس از پايان تحصيلات دبيرستان مي‌توانند وارد تحصيلات عالي دانشگاهي شوند که اين نظام مطابق با سيستم آموزشي موسوم به «بولونيا» است که يک سيستم هماهنگ آموزشي در ميان کشورهاي اروپايي است. نظام آموزشي بولونيا، با کوتاه کردن دوره‌هاي کارشناسي به حداکثر سه سال و کارشناسي ارشد به حداکثر دو سال، يک نظام آموزشي واحد ارائه مي‏‌کند. موسسات آموزش عالی در ترکیه شامل دانشگاه‌ها، موسسات عالی فن‌آوری، مدارس فنی و حرفه‌ای و سایر موسسات آموزش عالی شامل آکادمی‌های پلیس و ارتش هستند. در سال تحصیلی ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۶ حدودا ۴۸ هزار دانشجوی خارجی در ترکیه حضور داشتند و حدودا ۲۰۰ دانشگاه در خاک ترکیه وجود دارد که بیشترشان هم دولتی هستند. در ترکیه دو نوع دانشگاه وجود دارد که از آن ها با عنوان دانشگاه دولتی و دانشگاه غیرانتفاعی یاد می‌شود. این دانشگاه‌ها شامل بخش‌های مختلفی چون دانشکده‌ها، دانشکده فوق لیسانس، دانشکده چند مقطعی، مدرسه عالی هنر، مدارس عالی حرفه‌ای، اداره گروه آموزشی و مرکز تحقیقات و مطالعات کاربردی هستند

در سال تحصیلی ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۶ حدودا ۴۸ هزار دانشجوی خارجی در ترکیه حضور داشتند و حدودا ۲۰۰ دانشگاه در خاک ترکیه وجود دارد که بیشترشان هم دولتی هستند. 

دانشگاه های ترکیه از بخش های مختلفی تشکیل شده اند که به شرح زیر می باشد:

• دانشکده: مکانی است که تحصیلات عالی ارائه می‌دهد و تحقیقات دانشگاهی و انتشارات وابسته به آن در آنجا انجام می‌گیرد.
• دانشکده فوق لیسانس: دانشکده‌ای است که تحصیلات بالاتر از کارشناسی و تحقیقات علمی و دانشگاهی در آن انجام گرفته و مدارک علمی کارشناسی ارشد، کارشناسی ارشد علوم و دکترا ارائه می‌دهد.
• موسسات آموزشی چند مقطعی: که پس از دبیرستان آغاز شد و طی هشت ترم یک حرفه مشخص را آموزش می‌دهند.
• دانشکده (مدارس عالی) هنر: دانشکده‌ای است که رشته‌های موسیقی و هنر ارائه می‌دهد. این دوره‌ها هشت ترم به طول می‌انجامند.
• مدارس عالی حرفه‌ای: موسسات آموزش عالی هستند که وظیفه آنها تربیت نیروی کاری طی چهار ترم آموزشی است.
• مراکز تحقیقاتی و علوم کاربردی: موسسات آموزش عالی هستند که تحقیقات و مطالعات کاربردی انجام می‌دهند. تا پایان سال تحصیلی 2010 - 2009 میلادی، 163 موسسه آموزش عالی در ترکیه فعال هستند.

آموزش عالی ترکیه شامل تمام مؤسسات آموزش بعد از دوره دبیرستان می باشد كه حداقل دو سال آموزش عالی ارائه داده و دانش آموزان را برای مقاطع تحصیلی فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس و دكتری تحت آموزش قرار می دهند.

1.  آزمون ورودی دانشگاه

پس از اتمام دوره دبیرستان فارغ التحصیلان وارد مرحله آزمون دو مرحله‌ای می‌شوند که از آن ها به YGS و LYS یاد می‌شود (ÖSS). این آزمون برای این است که دانش آموز فارغ‌التحصیل شده از دبیرستان اجازه ورود به دانشگاه را پیدا کند. افراد  بسته به نمره آزمون و علاقمندی متقاضی در یکی از دانشگاه‌ها یا مراکز آموزش عالی ادامه تحصیل می دهند.

 مدارج علمي آموزش عالي در ترکيه

• مدرک کاردانی

کسانیکه نمرات محدودتری را در آزمون ورودی دریافت کنند به دوره‌های 2 ساله یا AA  یا همان دوره کاردانی Associate’s Degree وارد می‌شوند.

• مدرک کارشناسی

متقاضیان که نمرات بالاتری را در آزمون های ورودی کسب کنند وارد دوره‌های چهار ساله یا BA یا Bachelor’s Degree می‌شوند. رشته های دنداپزشكی و دامپزشكی 6 سال و داروسازی 6 سال بطول می انجامند. در داروسازی، مدرك حرفه ای دكتری به فارغ التحصیلان اعطا می شود. در دانشگاه ها كه تمام كلاسها به زبان انگلیس می باشد، در رشته های فنی یك سال به دروس آمادگی اختصاص داده می شود، بعد ازچهار سال تحصیل مدرك مهندسی توسط دانشگاه ها یا مؤسسات عالی ارائه می شود.

• دوره‌های کارشناسی ارشد

دوره های کارشناسی ارشد به دو دوره‌ی «پژوهش محور» و «آموزش محور» تقسیم می‌شود که حداقل مدت زمان این دوره‌ها دو سال می‌باشد. دوره‌های پژوهش محور شامل گذراندن دوره های خاص همراه با انجام و ارائه پایان‌نامه می‌باشد. دروس ارائه شده در سال اول از طریق آزمون مورد ارزیابی قرار می گیرند در حالیكه سال دوم به آماده سازی پایان نامه اختصاص دارد. مدرك تخصصی مربوط به رشته های كشاورزی، داروسازی و علوم دامپروری دو سال بعد از مدرك لیسانس اعطا می شود.

پس از اتمام دوره دبیرستان فارغ التحصیلان وارد مرحله آزمون دو مرحله‌ای می‌شوند که از آن ها به YGS و LYS یاد می‌شود (ÖSS). این آزمون برای این است که دانش آموز فارغ‌التحصیل شده از دبیرستان اجازه ورود به دانشگاه را پیدا کند. افراد  بسته به نمره آزمون و علاقمندی متقاضی در یکی از دانشگاه‌ها یا مراکز آموزش عالی ادامه تحصیل می دهند.

• دکترا

داوطلبان باید با در دست داشتن مدرك فوق لیسانس برای امتحان دكتری آماده باشند. این مدرك بعد از دو سال تحصیل و همراه با ارائه یك پایان نامه اعطا می شود. مدرك تخصصی در رشتة پزشكی برای تأیید مهارت و تخصصی پزشكان اعطاء می شود كه برابر با مدرك دكتری می باشد. حداقل مدت زمان دوره دکترا چهارساله است که شامل کلاس‌، آزمون جامع دکترا و آماده سازی و دفاع از رساله دکترا می‌باشد. دوره‌های آموزش تخصصی پزشکی که با دوره‌های دکترا برابری می‌کند.