یکی از دغدغه های مقیمان و متقاضیان شهروندی اتباع خارجی کسب اطلاعات کامل از فرآیند و مزایای اقامت و شهروندی آن کشور است. علاوه بر چگونگی اخذ شهروندی و مزایای شهروندی ترکیه، یکی دیگر از اطلاعاتی که می تواند برای متقاضیان شهروندی مفید باشد، آگاهی از اعتبار و انواع پاسپورت کشور ترکیه است. در این مقاله قصد داریم به بررسی پاسپورت هایی که دولت ترکیه برای شهروندان خود و متقاضیان شهروندی این کشور صادر می کند بپردازیم.
شهروندان عادی ترکیه از این نوع پاسپورت ( Bordo Passport) برخوردار می گردند. اعتبار پاسپورت قرمز ترکیه برای افراد بالای ۱۸ سال به مدت ۱۰ سال و برای افراد زیر ۱۸ سال به مدت ۵ سال می باشد. افراد خارجی که از طریق سرمایه گذاری، خرید ملک و راه های دیگر موفق به اخذ تابعیت کشور ترکیه می شوند، همانند شهروندان عادی این گذرنامه را دریافت می کنند. طبقه آمار سال 2019، پاسپورت ترکیه در جهان رتبه 39 را دارد. برای اطلاع از جزییات این نوع پاسپورت به مقاله"اعتبار پاسپورت ترکیه" مراجعه نمایید.
این پاسپورت متعلق به افراد خاص و ویژه ترک می باشد. درواقع نمایندگان مجلس، مدیران و کارکنان درجه ۱ و ۲ و ۳ دارای پاسپورت سبز ( Yesil Pasport) می باشند که در آن مهر ویژه پاسپورت خصوصی یا سبز، برای موارد زیر صادر می گردد:
این پاسپورت به افرادی مثل اعضای دیوان عالی کشور، فرمانداران، روسای شهرداری، روسای جمهوری سابق داده می شود. در اصطلاح به آن Siyah Pasaport و یا Diplomatik گفته می شود.
گذرنامه دیپلماتی یا سیاه، برای موارد زیر صادر می گردد:
افراد خارجی که از طریق سرمایه گذاری، خرید ملک و راه های دیگر موفق به اخذ تابعیت کشور ترکیه می شوند
افرادی مانند روزنامه نگاران، ماموران دولتی و به طوری کلی اشخاصی که برای ماموریت به کشور دیگری اعزام می شوند، می توانند این پاسپورت را اخذ کنند. دارندگان پاسپورت خاکستری ترکیه ( Hizmet Pasaport و یا Gri Pasaport) می توانند بدون این که درخواست ویزا داشته باشند به دیگر کشورهای جهان ثبت نام کنند.
پاسپورت خدماتی یا آبی/خاکستری، برای موارد زیر صادر می گردد:
مدت هاست گذرنامه ترکیه یکی از گرانترین پاسپورت های جهان به شمار می آید. در ژوئن سال 2010 و به دلیل افزایش تقاضای عمومی، هزینه گذرنامه های معمولی تقریبا نصف گردید. با وجود کاهش گسترده هزینه ها، هنوز هم پاسپورت ترکیه یکی از گرانترین گذرنامه های جهان (به مدت 10 سال بعد از لبنان (330 دلار)، و استرالیا (197 دلار)، می باشد. از این رو، قوانین دریافت پاسپورت اصلاح و حداکثر اعتبار گذرنامه آن از 5 به 10 سال افزایش یافت. در حال حاضر برای دریافت پاسپورت 10 ساله، علاوه بر هزینه معمول آن در حدود 945.10 لیر (160 دلار)، هزینه دفترچه نیز اعمال می گردد. علاوه بر قیمت های بالای پاسپورت، دولت ترکیه مبلغ 50 لیر (تقریبا 9 دلار)، را جهت تمدید از دارندگان گذرنامه های این کشور دریافت می کند (به استثنای خدمه کشتی و هواپیما، کسانی که در خارج از کشور زندگی می کنند و افرادی که تابعیت دوگانه دارند).